Veel mensen hebben het idee dat ze als het ware in ‘the spotlights’ staan. Ze denken dat anderen hen continu ‘observeren’ en een oordeel hebben over hoe ze er uit zien of over wat ze doen.
Vooral pubers denken dat ze in de spotlights staan en besteden veel aandacht aan hoe ze op anderen overkomen.
Sommige mensen interesseert het totaal niet wat een ander van hen vindt, maar er zijn ook mensen die zich hier wel druk over maken en hun uiterlijk, hun gedrag en belangrijke keuzes in hun leven sterk laten afhangen van wat anderen ervan zullen vinden.
Dat we ons nogal bezig houden met wat anderen van ons vinden zit ook wel wat in onze genen. Dit komt omdat in de oertijd, toen we nog in groepen leefden, de overlevingskansen van mensen nu eenmaal groter waren ‘als we bij de groep hoorden’, dan wanneer we uit de groep gestoten werden. En daarom doen veel mensen nog steeds erg hun best om ‘er bij te horen’. Niet voor niets vinden velen het leuk om veel ‘likes’ of ‘vrienden’ op Facebook te hebben, want ‘dan horen we erbij‘.
Maar soms kan het ‘er bij willen horen’ ons ook behoorlijk in de weg zitten en ervaren we er stress door. Zo kan het zijn dat we onze eigen lat erg hoog gaan leggen, dus veel van onszelf gaan vragen, zodat we zeker weten dat we het goed doen en er dus ‘bij blijven horen’. Of we gaan juist iets niet meer doen, zoals bijvoorbeeld niets meer zeggen tijdens vergaderingen, zodat we ook geen risico lopen iets doms te zeggen. Of we gaan juist veel ‘pleasen’, zodat we zeker weten dat de ander tevreden over ons is en we er bij blijven horen.
Het idee dat we in de spotlights staan kan dus veel stress veroorzaken en er voor zorgen dat we niet meer doen wat we graag zouden willen. We laten ons dan vooral leiden door wat anderen van ons zouden kunnen denken, in plaats van dat we doen wat we zelf graag zouden willen.
Het is belangrijk om te beseffen dat we meestal helemaal niet in de spotlights staan. Anderen zijn veel minder bezig met wat ze van ons vinden dan wij denken. In hoeverre ben jij bezig met het beoordelen van anderen? Waarschijnlijk ook niet zo vaak. Dat geldt ook voor anderen. Die zijn net als jij ook meer bezig met ‘wat anderen van hen vinden’ in plaats van met het beoordelen van anderen. Dus je staat helemaal niet in de spotlights.
Verder is het belangrijk te beseffen dat mensen verschillend zijn, dus per definitie zijn er altijd mensen die wat je ook doet het zullen afkeuren. Dus of je nu wel of geen rekening houdt met de mening van een ander, er is altijd een groep die het afkeurt wat je doet.
Ook is het van belang te beseffen dat je feedback (negatieve oordelen) nodig hebt om je professioneel en persoonlijk te kunnen ontwikkelen. Dus teveel perfectie nastreven, belemmert je ontwikkeling!
Wat bijvoorbeeld ook helpt is de zin ‘Ik mag niet negatief beoordeeld worden’ uit te dagen. Dat doen we tijdens de therapie regelmatig met cliënten. Dan gaan we samen met de cliënt argumenten en bewijzen opschrijven waaruit blijkt dat de zin klopt. Vervolgens gaan we argumenten en bewijzen opschrijven waaruit blijkt dat de zin niet klopt. Er vindt door deze techniek bewustwording plaats, waardoor de cliënt door een reëlere bril gaat kijken en zich minder druk gaat maken over de mening van anderen.
Na het toepassen van deze techniek wordt de zin ‘Ik mag niet negatief beoordeeld worden’ door de cliënt op basis van de uitdaging geherformuleerd tot een nieuwe zin die volgens cliënt klopt en cliënt kan gebruiken zodra cliënt weer denkt dat hij/zij in ‘the spotlights’ staat en dus rekening moet houden met wat een ander vindt. Een veel voorkomende zin die kan helpen is bijvoorbeeld: ‘Ik ben OK zoals ik ben’.
Het toepassen van deze ‘uitdaagtechniek’ en een zelfgeformuleerde nieuwe zin zorgen er meestal al voor dat je je minder druk maakt over wat een ander van jou vindt.
Mocht je nog steeds behoefte hebben aan wat ondersteuning bij de aanpak van deze problematiek, neem gerust contact met ons op. Meestal zijn rond de 4 sessies wel voldoende om je van je klachten af te helpen.
Tenslotte kun je hier een formulier downloaden, die je kunt gebruiken als je zelf de uitdaagtechniek wilt toepassen.