“Ik voel me zo eenzaam in de relatie”. Dit is een uitspraak die ik regelmatig hoor van stellen in onze praktijk. Ook al hebben mensen een vaste relatie, toch kunnen ze zich heel eenzaam voelen. Het voelt alsof er onvoldoende verbinding is met de ander, alsof de ander achter een muurtje zit. 

Je voelt je onbegrepen, je voelt onvoldoende steun en het lukt ook niet om het er over te hebben. Gevoelens worden niet meer uitgesproken en als je dat wel doet, is de kans groot dat het gesprek slecht afloopt en beide partners er een slecht gevoel aan overhouden.

Wanneer mensen zich eenzaam in een relatie voelen, dan is de kans groot dat er sprake is van ‘onvoldoende emotionele verbinding’. Zelf ben ik van mening dat emotionele verbinding de belangrijkste randvoorwaarde is voor een goede relatie. Als er onvoldoende emotionele verbinding wordt ervaren tussen beide partners, dan is de kans groot dat beide partners ‘steeds verder uit elkaar groeien’ en er relatieproblemen gaan ontstaan.

Maar wat is dat nu ‘emotionele verbinding’? Voor mij betekent emotionele verbinding dat partners het gevoel hebben dat de ander je begrijpt, je steunt en ook erg z’n best doet om jou te blijven begrijpen. Dan voel je emotionele verbinding. Paren die ‘emotioneel verbonden’ zijn, kunnen het prima over hun emoties, behoeften en de relatie hebben, zonder dat het gesprek escaleert. Door die verbinding lukt het elkaar te begrijpen, waardoor ze ook goed in staat zijn om op elkaar af te stemmen, elkaar te steunen, samen problemen aan te pakken en goed kunnen omgaan met de verschillen tussen beide partners.

Van de paren die bij mij in relatietherapie gaan, hebben de meeste paren al jarenlang problemen met het krijgen van voldoende ‘emotionele verbinding’. Bij een deel van de paren is dat zelfs nog nooit goed gelukt. Ze vinden het lastig om over hun emoties, behoeften en de relatie te praten. Ze doen erg hun best deze onderwerpen te vermijden en paren kunnen dit jaren volhouden, totdat het niet meer lukt en er ‘een bom barst’.

Dat het niet lukt om emotionele verbinding te maken, heeft vaak te maken met dat men het niet geleerd heeft, omdat er in het gezin waarin men is grootgebracht niet over emoties gesproken werd. Of het heeft te maken met angst voor de gevolgen. Bang dat er ruzie ontstaat of de ander heftig gaat reageren, bang om de ander te kwetsen of zelf gekwetst te worden.

Maar wat kun je doen zodat het wel gaat lukken om ‘emotionele verbinding’ met je partner te maken? Ten eerste is het belangrijk dat je nieuwsgierig bent naar je partner. Dat je probeert hem of haar te begrijpen. Wat zal hij of zij denken en voelen? Dat je weet wat hem of haar bezighoudt, wat zijn of haar behoeftes zijn, zodat je daar rekening mee kunt houden, hem of haar zo nodig kunt steunen. Als je het gevoel hebt dat je eigenlijk helemaal niet weet wat de ander bezighoudt, voelt, wat de behoeftes zijn et cetera, kijk dan eens rustig naar je partner, naar het gezicht, de lichaamstaal en kijk eens wat er in jezelf opkomt. Vaak krijg je vanzelf wel een gevoel van hoe het zit. Of hij of zij blij, opgewonden, verdrietig, gestrest et cetera is. En geef dat eens terug  door het te benoemen, bijvoorbeeld: “ik heb de indruk dat je gestrest bent, want je kijkt zo….. Klopt dat?” En dan komt er wel een gesprek op gang over wat de ander zoal voelt, bezig houdt en kun je eventueel ook bekijken wat je voor de ander kunt betekenen. Je hebt op deze wijze dus ‘emotionele verbinding’ gemaakt met je partner. Geef ook terug wat jouw emoties zijn, zoals: “ik maak me zorgen om je”, of “ik word er zo verdrietig van als ik je zo gestrest zie”.

Verder hebben mensen die onvoldoende emotionele verbinding ervaren nogal eens de neiging om te gaan verwijten. Bijvoorbeeld: “je bent altijd weg en we doen nooit meer iets samen en daar baal ik van”.

Partners doen dat in de hoop dat ze daardoor meer verbinding krijgen, echter in de praktijk blijkt dat door verwijten juist meer afstand tussen partners ontstaat. De kans is groot dat de partner bijvoorbeeld gaat zeggen: “dat valt best wel mee, gisteren hebben we nog samen boodschappen gedaan. En jij bent ook vaak weg”. En de verbinding is dan weer verbroken.

Je krijgt dus het omgekeerde van wat je wilt. De ander gaat vaak in de verdediging, gaat ook verwijten, of trekt zich terug. Dus gaan verwijten werkt averechts. Als een gesprek tussen partners niet loopt is de kans heel erg groot dat ze beide in de verwijtstand zitten en het gesprek slecht afloopt.

Hoe uit je dan wel je ongenoegen? Het is belangrijk dat je wel aangeeft wat je dwars zit, maar door te eindigen met een vraag, zoals “hoe zie jij dat?” of “kun je je dat voorstellen?” haal je het verwijt uit jouw boodschap en lukt het vaak veel beter om begrepen te worden en een goed gesprek te voeren met emotionele verbinding.

Daarnaast is het belangrijk om het vooral over behoeften te hebben in plaats van over wat de ander fout doet. Door bijvoorbeeld te zeggen “jij bent zo vaak weg, dan voel ik me zo eenzaam, terwijl ik behoefte heb om veel meer dingen samen te doen. Kun jij je dat voorstellen?”, is de kans groot dat er een goed gesprek hierover ontstaat waarbij beide partners emotioneel verbonden zijn.

Tenslotte is het belangrijk om geen “waarom” vragen te stellen, want daar zit vrijwel altijd een verwijt in verscholen en verbreek je direct de verbinding. Dat is ook het geval als je vragen of kritiek van de ander beantwoordt met “ja maar,……” of uitgebreid gaat uitleggen waarom je iets hebt gedaan. Dus niet doen.

Wat je wel kunt doen als je kritiek krijgt is vragen stellen om erachter te komen wat de ander precies bedoelt, dan pas je mening geven en altijd eindigen met een vraag, zoals: “kun je je dat voorstellen?" Dan blijf je verbonden.

Ik hoop dat door bovenstaande tips het paren beter lukt om emotioneel verbonden te blijven en zich daardoor minder eenzaam in de relatie te voelen. Maar mochten deze tips onvoldoende werken, kom dan gerust langs voor ondersteuning, want vaak zijn enkele sessies al voldoende om de “kwartjes te doen vallen”. 

Ik hoop dat door bovenstaande tips het paren beter lukt om emotioneel verbonden te blijven en zich daardoor minder eenzaam in de relatie te voelen. Maar mochten deze tips onvoldoende werken, kom dan gerust langs voor ondersteuning, want vaak zijn enkele sessies al voldoende om de “kwartjes te doen vallen”. Bel 06 27 31 65 86 voor het maken van een afspraak.

Marjan de Jong